Mugan plain / IRAN
دَشت مُغان نام جلگهای است در شمالیترین قسمت استان اردبیل در شمال باختری ایران. مغان جلگهای است در ساحل جنوبی رود ارس و غربدریای خزر که قسمت عمده آن در جمهوری آدربایجان و بخشی نیز شمالیترین قسمت استان اردبیل در شمال غربی ایران را تشکیل دادهاست.
دشت مغان از پنج شهر بیله سوار، پارسآباد،جعفرآباد،گرمی و اصلاندوز تشکیل شده است. طبق منابع یک سوم این دشت در ایران قرار دارد و مابقی در جمهوری آذربایجان است. از سال ۱۳۵۳ تا سال ۱۳۷۲ مرکزیت، شهر گرمی بود و دوران اوج مغان نیز در همین بازه زمانی بود که پس از جدا شدن از مشگین شهر توانست کمکم بر امکانات خود بیفزاید. بعد از آن مغان به سه شهر بیله سوار، گرمی و پارسآباد تقسیم شد. هم اکنون کشت و صنعتهای شهرستان پارس اباد مغان زبانزد عام و خاص است. در میان این سه شهر بیله سوار کهن ترین شهر میباشد. اما طبق تحقیقات باستان شناسان تاریخ شهر گرمی مربوط به هزاران سال پیش است و وجود اشیای تاریخی بسیار که اکنون در موزههای شهرهایی همچون تبریز و اردبیل و … موجود میباشند گواهی بر این مدعاست که این شهر دارای پیشینه بسیار بالایی است. همچنین آب و هوای مناسب این شهرستان نیز نه تنها در استان بلکه در منطقه آذربایجان نمونه است. خاک هر سه شهر مغان بسیار ارزشمند است و طبق اظهار نظر کارشناسان کشاورزی محصول دهی خاک این شهرها از دیگر مناطق بیشتر است. همچنین پارسآباد نیز زمینهای حاصلخیز و مناسبی برای کشت دارد و از این رو نام و آوازه کشت و صنعت و دامپروری مغان در همه جا پیچیده است.
موقعیت جغرافیایی منطقه مغان و شهرستان پارسآباد:در قسمت شمالی جلگه مغان قرار گرفته و با مساحت ۱۵۵۴ کیلومترمربع، شمالیترین شهرستان استان میباشد؛ که از لحاظ موقعیت ریاضی بین ۳۹درجه و۲۰دقیقه تا ۳۹درجه و۴۲دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۳۰دقیقه تا۴۸درجه و۱۰دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ واقع شده و از سطح دریا بطور متوسط ۴۵ متر ارتفاع دارد. این شهرستان از شمال به رودخانه ارس و جمهوری آذربایجان، از غرب به شهرستان کلیبردر استان آذربایجان شرقی، ازشرق به جمهوری آذربایجان و از جنوب و جنوب غربی به شهرستانهای بیله سوار و گرمی محدود میگردد. شهرپارس آباد در۳۹درجه و۳۹دقیقه عرض شمالی و۴۷درجه و۵۴ دقیقه طول شرقی از نصف النهارگرینویچ قراردارد. فاصله این شهراز مرکز استان اردبیل، ۲۲۰کیلومتر بوده و دارای ۳بخش میباشد.
چهره زمین و ناهمواریها:
قسمت شمالی جلگه وسیع و حاصلخیزمغان شهرستان پارسآباد میباشدکه ازدامنههای شمالی کوههای خروسلوداغ و صلوات داغ در جنوب منطقه شروع گردیده و تا سواحل رود ارس در شمال بصورت سرزمینی نسبتاً هموار باشیب ملایمی گسترده شدهاست. بطور کلی چهره طبیعی منطقه را میتوان به سه قسمت کوهستانی – کوهپایهای و جلگهای تقسیم نمود:
نواحی کوهستانی:
ارتفاعات جنوب، جنوب غرب و غرب منطقه راشامل میگردد که با شیب بیش از۱۰درصد از ارتفاع حداقل ۱۰۰متر به سمت جنوب و غرب برمیزان ارتفاع افزوده شده وتا حدود۷۰۰متر میرسد. دهستان قشلاقغربی، قسمتهای از بخش اصلاندوز، بخش مرکزی و دهستان قشلاق شمالی در این نواحی قراردارند.
نواحی کوهپایهای:
بطور کلی زمینهای کمتراز۱۰۰مترارتفاع متصل به کوهستان تا نزدیک جلگه را میتوان جزو این ناحیه به حساب آورد. شیب زمین در این نواحی حدود ۱ تا ۱۰ درصد میباشد، کلاً اراضی مساعدبرای فعالیتهای کشاورزی ودامپروری وسکونت انسانی محسوب میگردد.
نواحی جلگهای:
درشمال منطقه با شیب بسیار ملایم، کمتراز۵ درصدتاسواحل رودارس گسترش دارد و به دلیل وجود خاکهای آبرفتی دانه ریز و رسوبی و حاصلخیز تماماً زمینهای عمده کشاورزی را تشکیل داده و از تراکم زیاد جمعیت برخوردار میباشد. این نواحی تا ارتفاع حداقل ۳۰متر از سطح دریا در منتهیالیه شمال شرق منطقه در دهستان ساوالان تداوم مییابد.
شهرستان مغان: شهرستان مغان (گرمی) در شمال غرب کشور ایران در فاصله ۱۱۰ کیلومتری مرکز استان اردبیل دارای طول جغرافیایی’۳˚۴۸، عرض جغرافیای ‘۱˚۳۹ و ارتفاع مرکز شهرستان (شهر گرمی) از سطح دریای آزاد ۱۱۰۰ متر میباشد این شهر ستان در مناطق کوهستانی قرار گرفته که از شمال به شهرستانهای بیله سوار و پارسآباد واز جنوب به شهرستان مشکین شهر و از شرق به جمهوری آذربایجان و از غرب به شهرستان کلیبر متصل میباشد. فاصله شهرستان مغان (گرمی) با شمالی ترین شهر دشت مغان یعنی پارسآباد ۹۵کیلومتر و با بیله سوار ۵۵کیلومتر و با اردبیل ۱۱۰کیلومتر و فاصله هوایی آن با تهران ۴۹۶ کیلومتر است و حدود ۳۳٪درصد از کل مساحت (وسعت) دشت مغان و ۶/۹ درصد از کل وسعت استان اردبیل را شامل میشود. براساس تقسیمات کشوری شهرستان مغان (گرمی) دارای وسعتی معادل ۱۷۲۵۲ کیلومتر مربع میباشد این شهرستان دارای دو شهر و سه بخش و نه دهستان و شامل ۳۱۹ روستا بوده که ۳۱۲ تای آن دارای سکنه و ۷ تای آن خالی از سکنه میباشد. براساس سرشماری آمار نفوس مسکن ۱۳۹۰ جمعیت شهرستان مغان (گر می) به تفکیک شهری و روستایی ارائه شده است که در این میان تعداد جمعیت شهر ی حدود۳۰هزار نفر و تعداد جمعیت روستایی آن حدود ۵۳هزار نفر میباشد دراین سال حدود ۰۸/۳۵ درصد جمعیت در نقاط شهری وحدود ۹۲/۶۴ درصد درنقاط روستایی سکونت داشتهاند.
Mugan plain
#BucketList